152 Yıllık Bir Çınar: ''Edirne Lisesi''
Türkiye'nin en köklü ve Trakya'daki en eski eğitim kurumlarından Edirne Lisesi bu yıl kuruluşunun 152. yıl dönümünü kutluyor.
Tanzimat ve Islahat fermanlarıyla batılılaşma hareketinin esasları doğrultusunda Galatasaray ve Pertevniyal liseleriyle aynı statülerde, 1857 yılında kurulan Edirne Lisesi, Osmanlı Devleti döneminde aynı zamanda Tiran, Atina, Üsküp, Selanik, Kavala, Drama, Niş'ten ve Anadolu'nun birçok yerinden Edirne'ye gelen çocukların eğitim aldığı bir kültür mozaiğinin de adıydı aslında.
Edirne Lisesinden Yetişenler Derneği Edirne Şubesi Başkanı Tunç Uçer, Edirne Lisesinin 152. yıl dönümünü kutlamaktan mutlu ve gururlu olduklarını söyledi.
Edirne Lisesinin hem Osmanlı Devleti hem de Türkiye Cumhuriyeti'ndeki eğitim tarihinde önemli bir yeri olduğunu ifade eden Uçer, şunları kaydetti:
''Selimiye Camii civarında 1857 yılında Edirne Rüştiyesi olarak kurulan Edirne Lisesi, 1885 yılında idadiye çevrilir. 1909 yılında kapasitesi artırılarak Edirne Mekteb-i Sultanisi adıyla eğitimine devam eder. Edirne Erkek Lisesi adıyla da bir dönem eğitim ve öğretimine devam eden Edirne Lisesi, 1960'lara kadar Türkiye'deki 19 liseden biri olma özelliğini de korumuştur.''
Balkan ve Çanakkale savaşlarına tanıklık eden Edirne Lisesinin, savaşlar döneminde eğitime ara verilerek, hastane binası olarak kullanıldığını anlatan Tunç Uçer, şöyle devam etti:
''Yaşanan savaşlara tanıklık eden Edirne Lisesinin, savaşlar döneminde, eğitim binası hastane binası olarak kullanılmıştır. Bazı menkıbelerde, hastane binası olarak kullanılan okulun sarı duvarlarına bulaşan kan kırmızısının okulu temsil eden sarı - kırmızı renkleri oluşturduğu anlatılır. Edirne Lisesi hem eğitim hayatında hem de sosyal hayatta önemli işlevler yerine getirmiştir.''
-YANAN TARİHİ BİNASI RESTORE ETTİRİLDİ
Edirne Lisesinin eğitim - öğretim hayatına 1912 yılında Eski İstanbul Caddesi'ndeki tarihi binasına taşınarak devam ettiğini bildiren Uçer, ''Edirne Lisesi, Edirne Öğretmen Okulu adında 1912 yılında bugün restore edilerek kullanılan tarihi binasına taşınmıştır. Rus mimar Pesati ile Fransız mimar Dafhne'nin şekillendirdiği proje çerçevesinde Avadis Benliyan tarafından yapılan bina, 1978 yılında sabotaj sonucu yakıldı. Edirne Lisesi bu tarihten sonra Atatürk Caddesi'ndeki yeni binada, yatılı olarak eğitime devam etti. 2002 yılında restoresinin tamamlanmasından sonra tekrar Eski İstanbul Caddesi'ndeki tarihi binada eğitim-öğretime geçildi'' dedi.
Edirne Lisesinin, halen bu binada eğitime devam ettiğini kaydeden Tunç Üçer, binanın hemen bitişiğinde Osmanlı borçlarını tahsil için kurulan Düyun-u Umumiye'nin, Osmanlı'nın tütün imtiyaz haklarını sattığı reci idarelerinin binalarının bulunduğunu belirterek, ''Okulun yanındaki bu iki binanın Edirne Lisesine tahsisi yapıldı. Bu binaları liseye dahil ederek, Balkanlar'da yaşayan Türk gençlerinin yatılı olarak Edirne Lisesinde eğitim - öğretim görmesini sağlayacağız. Projesi hazırlanıyor iki yıl içinde bu projeyi hayata geçirmeyi planlıyoruz'' diye konuştu.
-EDİRNE'YE İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ KURULMASI
Edirne Lisesinden Yetişenler Derneği Edirne Şubesi Başkanı Uçer, Kampüs Projesi'nin yanı sıra 12 yıllık temel eğitimde Edirne Lisesinin pilot okul olarak seçilmesi için çalışmalar yaptıklarını, Balkanlar'a yönelik bir ihtisas üniversitesi kurma projelerinin de olduğunu belirtti.
Edirne Lisesinde Türkiye'nin yakından tanıdığı birçok ünlünün de yetiştiğini belirten Uçer, ''Türk eğitim hayatında 152 yıldır marka olma iddiasını koruyan Edirne Lisesinden yetişenler arasında, edebiyatçı Memduh Şevket Esendal, heykeltraş İlhan Koman, metin yazarı Kandemir Konduk, devlet sanatçısı heykeltraş Tankut Öktem, tiyatrocu İstemi Betil, Ord. Prof. Dr. Enver Ziya Karal, Ord. Prof. Dr. Ömer Lütfü Barkan, Eski Milli Eğitim Bakanlarından İlhami Ertem, Eski Devlet Bakanı Hasan Korkut ve Eski Ticaret Bakanı Halil Başol'u sayabiliriz'' dedi.
Edirne Lisesinin 152. kuruluş yıl dönümü yarın Atatürk Anıtı'na çelenk sunulması, resim, pul sergileri, yetişenler-lise basketbol karşılaşması ve balo ile başlayacak.
23 Nisan dolayısıyla okul binasında gösteriler, 1969 yılı mezunlarına anı plaketi verilmesinin ardından, geleneksel pilav ikramı ve yetişenler-Edirne Lisesi futbol maçı yapılacak.