Il Sağlık Müdürlüğü Dünya KOAH Günü dolayısıyla bir basın bildirisi yayımladı

Il Sağlık Müdürlüğü Dünya KOAH Günü dolayısıyla bir basın bildirisi yayımladı

Kırklareli Il Sağlık Müdürlüğü Dünya Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) günü dolayısıyla bir basın bildirisi yayımladı. Bildiride şu cümlerere yer verildi:

“Tüm dünyada 4. ölüm nedeni olan, her yıl 2.7 milyon kişinin ölümüne yol açan ve yaygınlığı giderek artmakta olan bir kronik hava yolu hastalığıdır. Ülkemizde de 5 milyon kişinin bu hastalıktan etkilendiği, hastalığın 3. ölüm nedeni olduğu ve her yıl 26 bin vatandaşımızın bu hastalıktan öldüğü tahmin edilmektedir.

Buna karşın her 10 hastadan 9’u bu hastalığa sahip olduğunun farkında değildir. Halbuki hastalık erken dönemde teşhis edilebilirse, hem hastalık durdurulabilir, hem morbidite hem de mortalite azaltılabilir.

KOAH yıkıcı bir akciğer hastalığıdır ve bu hastalığa sahip olan kişileri ilerleyici şekilde nefes alamaz hale getirir. KOAH’ın tedavisi vardır ve hastalık ne kadar erken teşhis edilirse, tedavi de o kadar etkilidir. KOAH’lı hastalar doktorlarının önerilerine uygun şekilde ilaçlarını kullanarak, egzersiz yaparak ve sürekli aktif kalarak (doktorunun önerilerine uygun aktiviteleri seçerek) kendilerine yardım edebilirler ve daha iyi hissedebilirler. Arkadaşları ve aileleri hastalara yemesi için sağlıklı yiyecekler alarak, yürüyüşte ve hafif egzersizlerde ona eşlik ederek ve onun evde yapması gereken günlük işlerine yardımcı olabilirler. Dünya Sağlık Örgütü’nün katılımıyla oluşturulmuş olan “Kronik Obsrtüktif Akciğer Hastalığına Karşı Küresel Girişim Grubu” (Global Initative for Chronic Obstructive Lung Disease -GOLD) tarafından her yıl Kasım ayının üçüncü Çarşamba günü 72 ülkede organize edilen “Dünya KOAH Günü” etkinlikleri gerçekleştirilmektedir.

Dünya KOAH Günü etkinliklerinin amacı, kamuoyu ve sağlık görevlileri arasında KOAH bilincini artırmak, KOAH riski altında bulunan kişilerin bir sağlık kuruluşuna başvurarak spirometrik test yaptırmalarını teşvik etmek, yöneticileri ve yetkilileri bu önemli halk sağlığı sorunu konusunda bilgilendirmek ve harekete geçmelerini sağlamaktır. Sağlıklı bir nefes için savaşım, hepimizin ortak sorumluluğudur.”

Koah Nedir?

“Kronik obstrüktif (tıkayıcı) akciğer hastalığı”nın baş harflerinden oluşan “KOAH”, aslında iki hastalığı tanımlamakta kullanılır: Kronik bronşit ve amfizem. Kronik bronşit, en az iki yıl üst üste ve bu iki yılın en az üç ayında öksürük ve balgamla seyreden ilerleyici bir rahatsızlıktır. Amfizem ise, kana oksijen taşınmasını sağlayan hava keseciklerinde harabiyete neden olan bir hastalıktır. Bunun sonucunda akciğerde elastikiyet kaybı ve nefes darlığı görülür.

KOAH’ın Nedenleri:

KOAH’ın başlıca nedeni (%90 hastada) sigaradır. Yalnızca sigara değil, pipo ve puro kullanımı da KOAH’a yol açmaktadır. Sigara içenlerin beşte birinde KOAH gelişmektedir. Sigara içen kişilerde içmeyenlere göre KOAH riski 30 kat kadar artmıştır. Sigaraya erken yaşta başlanması ve uzun süre çok miktarda içilmesi, KOAH’ın daha ağır seyretmesine neden olur. Sigara dışında bazı mesleki faktörler (madencilik, fırın/tahıl işçiliği, çiftçilik…) ve ısınma amaçlı tezek yakılması da KOAH’a zemin hazırlar. Ne yazık ki KOAH, tanısı ihmal edilen bir hastalık.

Toplumda yeterince bilinmiyor ve önemsenmiyor. Halbuki erken tanı ve müdahale, hastalığın gidişini durdurabilir ya da yavaşlatabilir. Tanıda öncelikle hastanın şikayetleri değerlendirilmekte ve solunum fonksiyon testleri ile akciğer grafisi gibi tetkiklerden yararlanılmakta. Başlıca belirtileri, öksürük, daha çok sabahları balgam çıkarma ve özellikle eforla gelen nefes darlığı. Tanıda gecikilmesinin en önemli sebebi, sigara içenlerin öksürüğü ve balgamı “normal” kabul etmeleri. Oysa biliyoruz ki, “normal öksürük” ya da “normal balgam” yoktur. KOAH’lı kişiler, öksürük ve balgamı çoğunlukla o kadar kanıksamışlardır ki, yakınmaları iyice artana kadar doktora başvurmayı düşünmezler. Oysa, KOAH’a erken tanı konup zamanında sigara bırakılırsa yıllık akciğer fonksiyon kaybı azalmaktadır. 35 yaşından sonra sağlıklı her insanın 1 saniye içinde dışarı verebildiği soluk hacmi yılda 30 ml azalma gösterir. Sigara içen KOAH’lılarda bu azalma 150 ml kadardır. Dolayısıyla KOAH’lılarda sigaranın bırakılması, hastanın daha uzun yıllar boyunca hayat kalitesinin yüksek kalması açısından kritik önem taşımaktadır.

Sigara, eroin ve kokain gibi bağımlılık yapıcı bir maddedir. Bu fiziksel bağımlılık nedeniyle kişi sigarayı bırakmada zorluk çekmektedir. Kendi kendine sigara bırakılamıyorsa, sigara poliklinikleri devreye girmelidir. Günümüzde sigara bağımlılığının tıbbi tedavisi mümkün. Sigara polikliniklerinde, öncelikle hastaların fizik muayeneleri yapılmakta, gerekli görülen tetkikleri istenmekte ve fiziksel mi, yoksa ruhsal bağımlılığın mı daha ön planda olduğu saptanmaktadır. Bundan sonraki aşamada kişinin bağımlılık tipine göre, nikotin yerine koyma tedavisi ya da ilaç tedavisi önerilmektedir.