HABER MERKEZİ
“İlimizde 2012 yılında yaklaşık 142 bin108 hektarlık alanda 684 bin 400 ton civarında hububat üretilmektedir. Bunun 122 bin 500 hektarından 606 bin ton buğday elde edilmekte ve bu ürünler biçerdöver ile hasat edilmektedir. Dolayısıyla biçerdöver hasadı ve kontrolleri de çok önemlidir. İlimizin hububat üretimi ülkemiz tarımı içinde önemli bir paya sahiptir. Hasadın sorunsuz ve kayıpsız yapılması ekonomik açıdan büyük önem arz etmektedir. Hasat esnasında olabilecek % 1’lik dane kaybının karşılığı ilimiz için yaklaşık 6 bin ton buğday demektir. bu oldukça büyük bir rakamdır. Tarla hazırlıkları zamanında ve doğru yapılmış, her türlü bakımı tamamlanmış ürünü toplamak işin bir kısmıdır. Hasat ise finalidir. Hasatta başarılı olmadın mı, telafisi asla yoktur.
Geçmiş yılların bir değerlendirmesini yaparsak, ülkemizde makineleşmenin hız kazandığı 1970’li yıllarda hasat işlemleri de hızla makineleşme trendine girmiştir. Bakanlığımız biçerdöver hasadındaki kayıplarla ilgili çalışmalara da 1978’den itibaren başlamıştır. 1979 yılında yapılan ilimizin de dâhil olduğu çalışmalarda tespit edilen dane kayıp oranı; ülke ortalaması 5,7 iken, il ortalaması da % 19 olarak tespit edilmiştir. bu rakamı telaffuz etmesi bile ürkütücüdür. Burada üzerinde durulması önemli bir husus il ortalaması % 19 iken, kurs gören eğitimli ve belgeli sürücülerde kayıp oranı % 11 civarında, eğitimsiz ve belgesiz sürücülerin hasat kayıpları % 21’ler civarında olmuştur. Bu gün ilimiz sınırları içerisinde bizim belirlediğimiz müsaade edilebilir dane kaybı için üst sınır % 2’dir.
1981 yılında ülke genelinde yapılan denetimlerde yetişmiş 157 teknik eleman var iken, bu gün bizim ilimizde 2012 yılı hasat kontrollerinde görevli 1 koordinatör ve 1 koordinatör yardımcısı ile birlikte yetkili kontrolör sayısı 48’dir. Ayrıca değişik eğitim merkezlerinde eğitim görerek belge alan operatörlerin yanında, 1999 yılından 2010 yılına kadar il ve ilçelerimizde 24 adet biçerdöver operatör yetiştirme kursu açılmış, bunlarda 414 adet kursiyer başarılı olarak sertifika almaya hak kazanmıştır. Bunun yanında halk eğitim merkezi müdürlükleri de talebe göre operatör yetiştirme kursları açmaktadırlar.
Görüldüğü gibi hasat denetimlerinde etkin olmak pozitif yaklaşımdan geçmektedir. Ceza korkusu ile denetim yerine, eğitim ve denetim önceliğimizdir. yine kurallara aykırı davrananlara ceza kesildiği gibi başarılı olanları da ödüllendirmek, ceza alanları değil de başarılı olanları kamuoyu ile paylaşmak bakış açımızdır.
2012 yılı hububat hasat çalışmalarını kısaca değerlendirirsek;
İl genelinde 1 koordinatör, 1 koordinatör yardımcısı ile birlikte 48 kontrolör görev almıştır. bir önceki yıl 182 olan kontrol sayımız bu yıl 256 olarak gerçekleşmiştir. Hububat hasadında teamüllerde kayıp oranları % 3 civarına kadar kabul edilebilir. İlimizde ise müsaade edilebilir rakam % 2 olmasına karşın kaybımız % 1,5 civarında gerçekleşmiştir. Görüldüğü gibi müsaade edilebilir oranın da altındadır. Bu oran ilimizdeki biçerdöver sahipleri, operatörler, üreticilerimiz ve kontrolörlerimizin titiz çalışmasının eseridir.
Bu yıl yoğun gayret sarf eden biçerdöverci, operatör, üretici ve kontrol ekiplerimizin sayesinde müsaade edilebilir sınırlar içinde yaklaşık 3 bin 422 ton ürün kaybı engellenerek tasarruf sağlanmış, başta üreticimiz olmak üzere ilimiz ve ülke ekonomisine katkıda bulunulmuştur.
Hasat sırasında kayıplar sadece biçimden kaynaklanmıyor. Tedbirsizliğin neden olduğu yangınlar da var. Özellikle hasat sezonunda sıcaklar ve rüzgârdan dolayı yangınlar olabiliyor. Böyle bir durumda biçerdövercilerimiz büyük risk karşısındadır. Biçerdöverine alacağı en az 2 adet yangın tüpü ile bu riski en aza indirebilir. Bizim denetim sırasında üzerinde durduğumuz biçerdöverlerin üzerinde yangın önleyici materyalin mutlaka bulunmasıdır. Ayrıca biçerdöverlerde yanmaz branda bulundurulması da diğer bir tedbirdir.” (Savaş Eskici)