Kırklareli Il Sağlık Müdürü Mehmet Bilgin, Şubat Sigarayı Bırakma Günüyle ilgili açıklamasında, “Bugün içtiğiniz son sigara olsun. Sigaraya veda edin, sağlıklı yaşama merhaba deyin” diye konuştu.
Sigarayı bırakmak için doktora başvurulması gerektiğini kaydeden Bilgin, şunları söyledi: “Sabahları kahvaltıdan önce sigara içmeden güne başlayamayan, her fırsatta duman altı olmak için bin bir türlü sıkıntıya katlanan, sigarasız kaldığında adeta kişilik değiştirecek kadar kendini kaybeden bir sigara bağımlısı mısınız? O halde sağlığınızı, geleceğinizi tehlikeye atmış durumdasınız. Üstelik bunu siz de biliyorsunuz. Haydi gelin, hayatınızı kurtaracak o kesin karar doğru adım adım nasıl yaklaşacağımızı gözden geçirelim. Sigarayı vücudumuzdan değil, hayatımızdan nasıl kovabiliriz, bir düşünelim.. Sigara kullanımı genellikle ergenlikte başlar. Ülkemizde 15 yaş üzerindeki 16 milyon kişi sigara içmektedir. Ergenler genellikle özenme, arkadaş çevresinden etkilenme, bağımlılık arayışı, kimlik karmaşası gibi nedenlerle sigaraya başlarlar. Bunun yanında yaşadıkları stresle baş etmede zorluk çeken gençler, sigaraya yönelmektedir. Araştırmalar sigara içen ergenlerin benlik saygısının daha düşük olduğunu göstermektedir. Depresyon yaşayan kişiler de sigaraya daha fazla yönelir. Yapılan araştırmalara göre ülkemizde toplumun %43. 6' sı sigara içmektedir. Bu oran erkeklerde %62. 8, bayanlarda %24. 3'tür.
Sigara Ciddi Zararlara Yol Açıyor
Türkiye'de insanların %10. 6'sı sigarayla ilişkili nedenlerle ölmektedir. Terörden yılda 2-3 bin, trafik kazalarından 6-7 bin, sigaraya bağlı hastalıklardan ise yılda 35 bin (günde 100 kişi ) hayatını kaybetmektedir. Sigara kullanımına bağlı ölüme yol açan hastalıklardan bazıları; kronik bronşit, amfizem, akciğer kanseri, kalp enfarktüsü, beyin damar hastalıkları, kalp damar hastalıkları, kronik tıkayıcı akciğer hastalıklarıdır. Araştırmalarda yapılan hesaplamalar gösteriyor ki, günde 15 sigara içen 30 yaşındaki bir insanın normal ömrü, 5 yıl kısalmaktadır.
Sigara Içmeyenler de Kanser Oluyor
Sigara içenleri yanıltan en önemli durumlardan biride sigara kullandığı halde kansere yakalanmayan pek çok insan olduğu gibi, sigara içmediği halde kanser olan pek çok insanın bulunmasıdır. Unutulmamalı ki sigara içenlerin çoğu, akciğer kanserine yakalanmasa da sigara içen bir kişinin akciğer kanseri olma riski, içmeyene göre 8 kat fazladır ve akciğer kanseri olanların % 80'i sigara içmektedir. Üstelik sigara sadece akciğer kanseri değil ağız boşluğu, gırtlak, yemek borusu, böbrek, rahim ağzı, mesane ve pankreas kanserleri ve akut lösemi riskini de arttırmaktadır. Sigara, kanser dışında mide ülseri, bağışıklık sisteminin zayıflaması, hormonların etkilenmesi sonucu kadınlarda cilt kırışıklıkları, adet düzensizlikleri, erken menopoz gibi pek çok soruna yol açabilmektedir.
Sigarayı Bırakmak Mümkün
Sigarayı bırakmak için kendinizi hazırlayın. Bırakmak istediğinize dair olumlu karar verin. Bunun ne kadar zor olabileceğine dair olumsuz düşünceleri engellemeye çalışın.
Bırakmak isteyişinizin bütün nedenlerini sıralayın. Her gece yatmadan önce bu nedenlerden birini 10 kez tekrar edin.
Sağlığınız ve başkalarına karşı sorumluluklarınızın yanında, güçlü kişisel nedenler geliştirin. Örneğin sigara molaları, satın almak için koşuşturma, ateş arama için ziyan ettiğiniz toplam zamanı vb. düşünün.
Kendinizi fiziksel olarak forma sokmaya başlayın: Düzenli egzersiz yapın, daha fazla sıvı alın, yeterince dinlenin ve aşırı yorgunluktan kaçının.
Bırakmak için bir tarihi hedef olarak belirleyin. Doğum gününüz, evlilik yıl dönümünüz gibi özel günleri seçebilirsiniz. Eğer yoğun olarak iş yerinde sigara içiyorsanız, tatilde bırakın. Belirlediğiniz günü kutsal gibi kabul edin, hiçbir şeyin onu değiştirmesine izin vermeyin. Ne bekleyeceğinizi bilin!
Bırakma belirtilerinin geçici olduğunu bilin. Geneli sadece 2-3 hafta sürer.
Yeniden başlamaların çoğunlukla, bırakma belirtileri hala en yoğun düzeyde ve vücudunuzun nikotine bağımlı olduğu sigarayı bırakmadan sonraki ilk haftada meydana geldiğini bilin. Bunun geçireceğiniz en zor zaman olduğunun farkında olun ve bu kritik dönemi atlatmak için iradeniz, aileniz, arkadaşlarınız gibi bütün şahsî kaynaklarınızı kullanın.
Diğer yeniden başlamaların çoğunun da, sigarayı bıraktıktan sonraki ilk 3 ay içinde olduğunu bilin. Yeniden başlama özellikle stresle, beklenmedik şekilde tetiklenin Bu durumlar, sigarayı rahatlamayla özdeşleştirdiği için, kişinin otomatik olarak sigaraya yöneldiği anlardır. Bunlar meydana gelmeden önce kendini hazırlamak zor olduğu için, olduğunda fark edebilmek önemlidir. Unutmayın, sigara bir alışkanlıktır, ama kırabileceğiniz bir alışkanlıktır.
Daha önce sigarayı temelli bırakmış kişilerin çoğunun bunu ancak birkaç denemeden sonra yapabildiklerini bilin. Ilk denemede bırakanlardan biri olamayabilirsiniz, ama yılmayın ve yeniden deneyin.
Başkasını Bu Işe Dahil Edin
Hedeflediğiniz günde sigarayı bırakabileceğinize dair bir arkadaşınızla iddiaya girin. Sigara paranızı her gün bir kenara koyun ve eğer sigara içerseniz o parayı bir yere bağışlayın. (Ama sigara içerseniz. vazgeçmeyin, gücünüzü toplayıp yeniden deneyin)
Eşinizin ya da bir arkadaşınızın sizinle birlikte sigarayı bırakmasını isteyin.
Ailenize ve arkadaşlarınıza sigarayı bırakacağınızı ve bunun tarihini söyleyin. Bu, hem bırakmadan önce hem de sonra önemli bir destek kaynağı olabilir
Bırakma Yolları
Marka değiştirin, tadını kötü bulduğunuz bir markaya geçin. Hedeflediğiniz bırakma gününden 2 hafta önce, katran ve nikotin içeriği düşük bir markaya geçin. Bu, sigara içme davranışınızı değiştirmenize yardımcı olacaktır. Ancak, daha fazla sigara içmeyin, içinize daha sık ya da daha derin çekmeyin, parmağınızla filtrenin deliklerini kapatmayın. Bunların hepsi aldığınız nikotin miktarını arttırır; oysa amaç vücudunuzu yavaş yavaş nikotinsizliğe hazırlamaktır.
Sigarayı Bırakmak Için Ipuçları
Her bir sigaranın sadece yarısını için. Her gün ilk sigaranızı yakmayı bir saat geciktirin. Günün yalnızca tek ya da çift saatlerinde içme kararı alın. Önceden, o gün kaç sigara içeceğinize karar verin. Bu sayının üstündeki her sigara için istediğiniz bir yere para bağışlayın. Yeme alışkanlığınızı, sigarayı azaltmanıza yardımcı olacak şekilde değiştirin. Örneğin süt için (çoğu kimse sütün sigarayla gitmediğini düşünür)
Yemeklerinizi, sizi sigaraya yöneltmeyecek şeylerle bitirin.
"Kafanızı toplamak" istediğinizde sigara yerine bir bardak meyve suyu için.
Unutmayın ki sigarayı azaltmak bırakmanıza yardımcı olur, ama bunun yerini tutmaz. Günde yedi sigaraya kadar indiyseniz bırakma tarihini belirleme ve ona bağlı kalma zamanı gelmiş demektir.
"Otomatik Olarak" Sigara içmeyin
Gerçekten istediğiniz zaman için. Sırf alışkanlıktan dolayı sigara yakmaya kalktığınızda, kendinizi yakalayın.
Kül tablalarınızı boşaltmayın. Bu, her gün kaç sigara içtiğinizi size hatırlatacak, izmaritlerin görüntü ve kokuları hoş olmayacaktır.
Içtiğiniz her bir sigaranın farkına varın. Ters elinizi kullanarak, sigarayı farklı bir cebinize ya da her zaman koyduğunuzdan başka yerlere koyarak otomatik olarak sigaraya uzanma davranışınızı kırın.
Gün boyu birçok kere, hiç düşünmeden sigara içiyorsanız, her sefer bir sigara yakarken aynaya bakmaya çalışın. Bunu istemediğinize karar verebilirsiniz.
Sigara Içmeyi Uygunsuz Hale Getirin
Sigarayı kartonla almayı bırakın. Bir paket bitmeden diğerini almayın. Evde ya da işte, yanınızda sigara taşımayı bırakın. Sigaraya ulaşmanızı zorlaştırın.
Sigara Içmeyi Hoş Olmayan Bir Hale Getirin
Sizin için özellikle zevk verici olmayan şartlarda sigara için. Örneğin başkalarıyla birlikte içmekten hoşlanıyorsanız bunu yalnız yapın. Sandalyenizi boş bir köşeye doğru çevirin ve sadece içtiğiniz sigarayla onun olumsuz etkilerine konsantre olun.
Bütün izmaritlerinizi büyük bir cam kavanoz içinde toplayarak, sigaranın pisliğini hatırlamak için saklayın.
Bırakmadan Hemen Önce
Sigarasız olma egzersizleri yapın. Bir daha asla sigara içmeyeceğinizi düşünmeyin. Her seferinde, o günü de sigarasız geçirmeyi düşünerek bırakın. Kendinize bugün sigara içmeyeceğinizi söyleyin ve içmeyin. Uzun süre kalan sigara kokusundan kurtulmak için elbiselerinizi temizleyin.
Bıraktığınız Gün
Bütün sigara ve kibritleri atın. Çakmakları ve kül tablalarını saklayın.
Diş hekimine gidip dişlerinizi temizleterek sigara lekelerinden kurtulun. Dişlerinizin bu şekilde ne kadar güzel gözüktüğüne dikkat edin ve onları öyle tutmayı hedefleyin.
Kendiniz ya da bir başkası için almak istediğiniz şeylerin listesini yapın. Maliyetlerini sigara paket fiyatı üzerinden hesaplayın ve bu hediyeleri almak için parayı bir kenara koyun.
O büyük günde kendinizi çok meşgul edin. Sinemaya, spor yapmaya gidin; uzun yürüyüşler yapın ya da bisiklete binin.
Ailenize ve arkadaşlarınıza o günün sigarayı bırakma gününüz olduğunu hatırlatın. Onlardan ilk haftalarda yaşayacağınız zorluklarda size yardımcı olmalarını rica edin. Kendinize bir mükafat ya da kutlama niyetiyle özel bir şey verin.
Bıraktıktan Hemen Sonra
Evde, iş yerinde ve çevrenizde temiz, taze, sigarasız bir ortam oluşturun. Kendiniz için çiçekler alın.
Sigarayı bıraktıktan sonraki ilk birkaç gün kütüphane, müze, tiyatro, ibadethane gibi sigara içilmesine izin verilmeyen yerlerde mümkün olduğunca çok vakit geçirin.
Bol su ve meyve suyu için. (Ama kafein içeren meşrubattan sakının)
Alkol ve kahve gibi sigara ile bağlantı kurduğunuz içeceklerden sakının
Elinizde sigara bulunmasını özlüyorsanız, anahtarlık, tespih, kalem gibi bir şeyle oynayın” dedi.